Szewc - Opis Zawodu

Szewc uczestniczy w wytwarzaniu nowego obuwia na zamówienie klienta oraz świadczy usługi naprawy obuwia używanego.

1. Opis pracy i sposobu jej wykonywania

Opis pracy

Szewc jest zawodem produkcyjno-usługowym. Wytwarza obuwie z cholewek wykonanych przez cholewkarza oraz zakładek, podnosków i elementów spodu obuwia zakupionych lub wykonanych samodzielnie. Wykonuje naprawy obuwia zarówno używanego, jak również będącego przedmiotem reklamacji czy też uszkodzonego w procesie jego wytwarzania. Do podstawowych obowiązków szewca należy m.in. wykrawanie i obróbka elementów obuwia, przygotowanie cholewek i ich montaż z elementami spodowymi oraz wykończanie spodów i wierzchów obuwia. Wiąże się to z koniecznością współpracy z cholewkarzem. W przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej szewc najczęściej świadczy usługi naprawy obuwia. Sposoby wykonywania pracy Szewc jest zawodem rzemieślniczym i większość operacji technologicznych jest wykonywana ręcznie przy użyciu narzędzi ręcznych oraz maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji i naprawach obuwia. W zależności od organizacji produkcji i rodzaju prowadzonej działalności może wykonywać wszystkie operacje procesu wytwarzania obuwia lub specjalizować się w określonych operacjach technologicznych wynikających z jego predyspozycji psychofizycznych. Istotne znaczenie w procesie wytwarzania obuwia mają zastosowane kopyta12 i materiały, które dobiera w zależności od systemu montażu30 oraz typu35 i przeznaczenia obuwia.

2. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)

Miejscem pracy szewca jest zakład usługowy jednoosobowy lub zatrudniający kilku pracowników. Pomieszczenia gdzie wykonywana jest praca posiadają odpowiednie oświetlenie naturalne bądź sztuczne oraz instalację wentylacyjną. W zależności od wykonywanych czynności szewc może pracować w pozycji stojącej i siedzącej.

Wykorzystywane maszyny i narzędzia pracy

Szewc w pracy wykorzystuje m.in.:

wycinarki
frezarki do podeszw,
drasarki
ćwiekarki
prasy do przyklejania spodów obuwia
przybijarki obcasów
przeszywarki
dublerki
aktywatory
parzaki
obciągarki zakładek
wklejarki podnosków
stojaki szewskie
kopyta kowadła typu trójnóg
kopyta do ćwiekowania i montażu obuwia;

oraz narzędzia i przybory, takie jak:

szczypce
cęgi szewskie
szydła
szpilorki
noże szewskie,
nożyce,
tarniki
żelazka do wosku
pędzle i naczynia na klej,
młotki szewskie,
dziurkacze,
urządzenia do osadzania krążków, haków, nitów, nap, ozdób itp.

W procesie naprawy obuwia szewc wykorzystuje maszyny szyjące typu łaciarki oraz urządzenia do rozciągania cholew i obuwia. Organizacja pracy W zakładzie można wyodrębnić kilka faz procesu wytwarzania i naprawy obuwia:

rozkrój materiałów
obróbka elementów
montaż obuwia
wykończanie obuwia
przyjmowanie obuwia do naprawy,
naprawa obuwia.

W zależności od wielkości zakładu szewc może pełnić rolę kierownika zespołu, przełożonego, pracownika, a gdy prowadzi własny zakład, pracuje bez zależności organizacyjnej. Praca w zakładzie może być jedno- lub dwuzmianowa. Zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo pracy człowieka Szewc podczas pracy może być narażony na zagrożenia związane z:

urazami dłoni przy obsłudze maszyn (np. ćwiekarek, pras) i ręcznym rozkroju materiałów,
nadmiernym hałasem z maszyn do ścierania i wygładzania powierzchni obrabianych elementów lub zaćwiekowanego brzegu cholewki,
zapyleniem powietrza (przy ścieraniu elementów obuwia),
nadmiernym stężeniem substancji toksycznych na stanowiskach halogenizacji i nanoszenia kleju.

Ze względu na kontakt w trakcie pracy z różnymi skórami i materiałami pomocniczymi, np. klejami, szewc może być narażony na:

zatrucia ostre lub przewlekłe spowodowane substancjami toksycznymi,
ostre reakcje alergiczne (np. przy nanoszeniu klejów lub stosowaniu środków wykończalniczych),
choroby skóry,
choroby oczu.

3. Wymagania psychofizyczne i zdrowotne

Dla pracownika wykonującego zawód szewc ważne są:

w kategorii wymagań fizycznych:

sprawność układu kostno-stawowego,
sprawność układu mięśniowego,
sprawność zmysłu dotyku,
sprawność narządu wzroku;

w kategorii sprawności sensomotorycznych:

zręczność rąk i palców,
czucie dotykowe,
ostrość widzenia,
rozróżnianie barw,
zręczność palców,
koordynacja wzrokowo-ruchowa;

w kategorii sprawności i zdolności:

zdolność koncentracji uwagi,
uzdolnienia techniczne,
zręczność manualna,
zdolność nawiązywania kontaktu z ludźmi,
łatwość wypowiadania się w mowie,
uzdolnienia artystyczne;

w kategorii cech osobowościowych:

samodzielność,
samokontrola,
niezależność,
łatwość przechodzenia z jednej czynności do drugiej,
dokładność,
gotowość do współdziałania,
gotowość do pracy w warunkach monotonnych.

Wymagania zdrowotne W zawodzie szewc wymagana jest ogólna sprawność fizyczna, dobry wzrok i słuch oraz koordynacja wzrokowo-ruchowa.

Przeciwwskazaniem do wykonywania zawodu są poważne schorzenia narządów ruchu (górnych i dolnych kończyn), schorzenia wzroku nie poddające się korekcji oraz skłonności do alergii.

4. Wykształcenie, tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie

Do podjęcia pracy w zawodzie szewc preferowane jest wykształcenie zawodowe (branżowa szkoła I stopnia – dawnej zasadnicza szkoła zawodowa) w zawodzie pokrewnym obuwnik.

Wykształcenie można również uzyskać na drodze rzemieślniczego przygotowania zawodowego w zawodach pokrewnych: obuwnik, obuwnik miarowy, cholewkarz, obuwnik ortopedyczny.

Tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie

Szewc może uzyskać:

świadectwa czeladnicze i dyplomy mistrzowskie w zawodach pokrewnych: obuwnik, obuwnik miarowy, obuwnik ortopedyczny, cholewkarz po spełnieniu wymagań formalnych i zdaniu egzaminu organizowanego przez Izby Rzemieślnicze,
dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie pokrewnym (szkolnym) obuwnik po zdaniu egzaminu organizowanego przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne,
świadectwo potwierdzające kwalifikację AU.10 Wytwarzanie obuwia, wyodrębnioną w zawodzie obuwnik po ukończeniu kwalifikacyjnego kursu zawodowego i zdaniu egzaminu organizowanego przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne,
suplementy Europass (w języku polskim i angielskim) do ww. dokumentów. Dodatkowym atutem przy zatrudnianiu szewca jest znajomość materiałoznawstwa, technologii wytwarzania obuwia i chemicznych środków do produkcji, naprawy i konserwacji obuwia.

5. Możliwości rozwoju zawodowego, awansu i potwierdzania kompetencji

Możliwości rozwoju zawodowego i awansu

Szewc może:

po uprzednim przeszkoleniu pracować na równorzędnych stanowiskach w zawodach pokrewnych,
po potwierdzeniu kwalifikacji AU.10 Wytwarzanie obuwia, w zawodzie pokrewnym obuwnik, uzyskać dyplom (jeśli posiada wykształcenie średnie) w zawodzie technik obuwnik po potwierdzeniu kwalifikacji AU.52 Organizacja i prowadzenie procesów wytwarzania obuwia,
po zdaniu matury i ukończeniu uczelni wyższej na kierunku np. technologia skóry awansować na wyższe stanowisko kierownicze,
założyć i prowadzić działalność gospodarczą w zakresie obuwnictwa,
brać udział w szkoleniach w miejscu pracy lub w wyspecjalizowanych ośrodkach szkoleniowych branży obuwniczej,
rozszerzać swoje kompetencje zawodowe poprzez podejmowanie kształcenia i/lub szkolenia w zawodach pokrewnych.

Możliwości potwierdzania kompetencji

Obecnie (2018 r.) w zawodzie szewc nie ma możliwości potwierdzenia kompetencji zawodowych w edukacji formalnej.

Potwierdzanie kompetencji oferuje system nauki zawodu w rzemiośle, który umożliwia uzyskanie tytułów w rzemieślniczych zawodach pokrewnych: obuwnik, obuwnik miarowy, obuwnik ortopedyczny, cholewkarz. Dokumentami potwierdzającymi te tytuły są odpowiednio świadectwo czeladnicze oraz dyplom mistrzowski.

Istnieje także możliwość uzyskania świadectwa potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie pokrewnym szkolnym obuwnik, w zakresie kwalifikacji AU.10 Wytwarzanie obuwia. Odrębną drogą potwierdzenia ww. kwalifikacji jest tryb egzaminów eksternistycznych